33 miasta spośród 50 najbardziej zanieczyszczonych w Unii Europejskiej leżą na terenie Polski. W powietrzu, którym oddychają Polacy znajdują się niebezpieczne dla zdrowia i życia pierwiastki oraz pyły. Bywa, że smog nie odpuszcza przez dłuższy czas. Na szczęście nie jesteś bezbronny.
Smoke znaczy dym, fog znaczy mgła. Smog, na który składają się te dwa wyrazy to jednak coś więcej. Chociażby dwutlenek siarki, pyły zawieszone (PM 10 oraz PM 2,5), benzo(a)piren czy metale ciężkie. Co to oznacza dla ludzkiego organizmu? Długotrwałe wdychanie takich zanieczyszczeń prowadzi m.in. do trudności z oddychaniem, astmy, chorób serca, a nawet nowotworów układu oddechowego.
Wśród głównych przyczyn smogu wymienić należy ogrzewanie, samochody, jak również wysokie ciśnienie powietrza i brak wiatru. Co zatem robić, gdy mieszkamy w mieście, sezon grzewczy trwa w najlepsze, a warunki atmosferyczne nie sprzyjają?
1. Wyjedź z miasta
Jednym z lepszych sposobów ochrony przed smogiem będzie unikanie go. W miarę możliwości wyjeżdżaj jak najczęściej poza miasto. Planując wyprawę, upewnij się, że miejsce, do którego zmierzasz, jest wolne od problemu. Wykorzystaj do tego aplikacje na smartphony albo platformy internetowe (najlepiej Airly), które pokazują odczyty z zewnętrznych sensorów jakości powietrza, Pamiętaj, że smog to nie tylko problem dużych aglomeracji.
2. Zamknij okna i drzwi
Niestety wietrzenie pomieszczeń w czasie, gdy poziom zanieczyszczenia przekracza dopuszczalne normy, nie jest Ci na rękę. 70% zanieczyszczeń unoszących się w powietrzu na dworze przenika do naszych domów podczas wietrzenia. Jeżeli z jakichś powodów będziesz uchylać okna do Twojego mieszkania, nie rób tego w godzinach szczytu. A jeżeli nie jesteś pewny, jakim powietrzem oddychasz w swoim domu, to rozważ zakup wewnętrznego sensora jakości powietrza (np. Laser Egg 2). Większość urządzeń tego typu jest bardzo mała, dzięki czemu będziesz mógł go wszędzie zabrać ze sobą.
3. Ogranicz przebywanie na świeżym powietrzu – zwłaszcza dzieci
Gdy stężenie szkodliwych pyłów w powietrzu przekracza poziom alarmowy, najlepiej unikać spacerów, treningów i sportów na świeżym powietrzu. Pozostanie w domu zaleca się szczególnie dzieciom, kobietom w ciąży i osobom starszym. Warto dodać, że największe stężenie pyłów obserwuje się właśnie przy podłożu, dlatego najmłodsi są szczególnie narażeni. Wykonują oni również średnio więcej oddechów na minutę, co dodatkowo potęguje ilość wdychanych przez nich szkodliwych substancji.
4. Wychodząc wkładaj maseczkę
W aptece dostaniesz maskę higieniczną, a w sklepie budowlanym przeciwpyłową – nie kupuj ich, ponieważ one w ogóle nie chronią przed drobinkami pyłów zawieszonych, które są najbardziej szkodliwymi składnikami smogu. Jedynym skutecznym rozwiązaniem jest maseczka antysmogowa wyposażona w wysokiej jakości filtry Hepa. Cena dobrych maseczek zaczyna się od 100 zł. Możesz je dostać w sklepach online bądź w salonach rowerowych. Pamiętaj, aby właściwie dobrać rozmiar maseczki.
5. Hoduj rośliny
Rośliny filtrują powietrze i nie rujnują domowego budżetu. Ich zbawcza rola polega na wchłanianiu niebezpiecznych substancji, aby móc je następnie unieszkodliwić. Chryzalidokarpus, Sansewieria gwinejska, Filodendron pnący, Dracena, Skrzydłokwiat, Epipremnum złociste czy Figowiec benjamiński to tylko niektóre, całkiem nieźle radzące sobie ze szkodliwymi pierwiastkami gatunki. Część z nich produkuje tlen i nie wymaga skomplikowanych zabiegów pielęgnacyjnych. Także wiele gatunków paproci świetnie sprawdzi się przy oczyszczaniu powietrza w mieszkaniu. Nie zaponijmy również o bluszczu, który posadzony na balkonie może być bardzo pomocny jako bariera oddzielająca nas od szkodliwcyh substancji. Oczywiście wymienione rośliny należy traktować jako jeden ze sposobów na oczyszczanie powietrza, a nie jako antidotum na wszystkie unoszące się dookoła pyły.
6. Nawilżaj powietrze
To jeden ze skuteczniejszych sposobów walki ze wspomnianymi pyłami. Woda łączy się z zawieszonym pyłem, a następnie opada. Rozwieszanie mokrych ubrań, ręczników czy firanek na domowym kaloryferze to chyba najstarszy sposób nawilżania powietrza. Oprócz tradycyjnych rozwiązań, dysponujemy też technologią. Możesz sięgnąć po odpowiednie urządzenia nawilżające, które coraz intensywniej zapełniają nasz rynek.
7. Rozważ zakup oczyszczacza powietrza
Skoro już o technologii mowa, możesz także pokusić się o zakup oczyszczacza powietrza. Jak to działa? Oczyszczacz zasysa powietrze obecne w pomieszczeniu. Przepuszcza je przez filtry, w które jest wyposażony. Finalnie otrzymujemy powietrze z powrotem z tym, że bez szkodliwych substancji. Współczesne oczyszczacze są badzo ciche i ekonomiczne w eksploatacji. Część z nich nawet posiada funkcję, dzięki której sprawdzisz jakość powietrza w Twoim pomieszczeniu – dzięki temu pełnią również funkcję domowych sensorów jakości powietrza.
8. Nie zapominaj o piciu
Regularne spożywanie płynów sprawia, że szkodliwe pyły przylepiają się do ścianek gardła. Tam zostają zatrzymane i nie trafiają do płuc. Pamiętaj, aby zwilżać gardło i nawadniać Twój organizm.
9. Przejdź na dietę
Oczywiście na dietę antysmogową. Aby unikać szkodliwych substancji, trzeba włączyć do jadłospisu pokarmy usuwające toksyny i wolne rodniki z orgnizmu, czyli te które zawierają kwasy omega – 3, witaminy B6, B12, C i E oraz sulforafan. Warto spożywać nieugotowne brokuły, brukselkę i kapustę – te warzywa najlepiej radzą sobie ze smogiem. Oczywiście warto dietę wzbogacić również o inne świeże owoce i warzywa.
10. Wymień piec
Kopciuchy to wciąż duży problem, a wymiana pieca często wiąże się z kosztami. Warto spróbować swoich sił, wnioskując o dotację na modernizację ogrzewania i raz na zawsze skończyć z ogrzewaniem węglowym. To rozwiązanie nie tylko korzystne dla jakości powietrza, ale również opłacalne ekonomicznie. Nowoczesne piece są po prostu bardziej wydajne i ciepło przez nie produkowane jest znacznie tańsze.
11. Zrezygnuj z samochodu
Jeśli nie musisz z niego skorzystać, koniecznie przerzuć się na transport publiczny. Autobusy, tramwaje, kolej czy metro to bardziej przyjazne środowisku środki transportu, a w wielu przypadkach o wiele szybsze. Podróżowanie komunikacją miejską to żaden obciach. Stawka jest wysoka. Chodzi przecież o zdrowie nas wszystkich.
PS Zapraszam do zapoznania się z projektem „Wiem czym oddycham” realizowanym przez Aviva w ramach którego można pomóc wytypować miejsca, które potrzebują zewnętrznych czujników jakości powietrza.